dinsdag 28 juni 2011

Staten Generaal digitaal!

In een grijs verleden stonden in de Bibliotheek van het Instituut Wetenschap der Politicologie, nu opgegaan in de Bushuisbibliotheek, rijen en nog eens rijen ingebonden Kamerstukken vanaf het jaar 1814. Het was moeizaam zoeken in die Handelingen: ingewikkelde registers, gesjouw met zware folianten en veel, heel veel geblader.

Na verloop van tijd kwamer er mogelijkheden om online kamerstukken teraadplegen, zoals het bestand OpMaat, maar dat ging alleen om de meest recente zittingsjaren van Eerste en Tweede Kamer. Zo geeft OpMaat toegang tot de kamerstukken vanaf 1 januari 1995.
Sinds eind 2010 zijn alle Handelingen, Kamerstukken, Aanhangels van Eerste en Tweede Kamer, de Verenigde Vergadering, UCV en OCV uit de periode 1814-1995 gedigitaliseerd.
Via http://www.statengeneraaldigitaal.nl/ zijn al deze stukken (ruim twee miljoen pagina's) op een - zo staat in het persbericht - Google-achtige manier te doorzoeken.
Het project dat 6 jaar duurde, is resultaat van samenwerking tussen de Tweede Kamer en de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Het was nodig, omdat het papier van de oudere jaargangen in rap tempo bezig was te vergaan. Voordeel van digitalisering was bovendien dat dit nieuwe zoektechnieken mogelijk maakte. Zo kun je nu zoeken op woordniveau, dat - nog steeds volgens het persbericht - sneller, makkelijker en preciezer resultaat oplevert.

Dat laatste gaat volgens mij niet altijd op: zoeken op woordniveau kan ook ruis opleveren. Zo zocht ik via  Eenvoudig Zoeken op de term 'windmolens' en kreeg toen opvallend veel hits, waarin, in zeer diverse contexten, sprake was van het "vechten tegen windmolens'. Blijkbaar een geliefde uitdrukking in ons parlement! 
Het is mijns inziens beter om te kiezen voor de optie Uitgebreid Zoeken, ook al omdat je daar het - meestal zeer uitgebreide - zoekresultaat binnen de perken kunt houden, door bijvoorbeeld alleen te kiezen voor Tweede Kamer en vervolgens Handelingen. Zo kreeg ik, zoekend op het woord 'windenergie' een behoorlijk relevant zoekresultaat van 96 hits. Na het intypen van de termen 'gasboringen Waddenzee' (alle kamers, alle documenttypen) volgde een zoekresultaat van 47, keurig uitgesplitst in kamers (Eerste en Tweede kamer, Verenigde Vergadering en commissievergaderingen UCV/OCV) en documenttypen (Kamerverslagen, - stukken, - vragen).
Uitgebreid Zoeken is ook de aangewezen plek om te zoeken, wanneer je een specifiek kamerstuk zoekt, waarvan je het vergaderjaar, kamertype of kamerstuknummer weet.
Het is ook mogelijk in de oude registers te zoeken of op naam van een spreker.

Mooi zijn ook de thema's op de homepage van Statengeneraal Digitaal, over Verzuiling en ontzuiling, Modernisering of de Strijd tegen het water. Bij elk thema worden sleutelbegrippen uitgelegd en staat een literatuuropgave plus doorklikmogelijkheid naar belangrijke kamerstukken.
Staten-Generaal Digitaal is een belangrijke aanvulling op OpMaat, onmisbaar voor politicologen en ieder die interesse heeft voor onze volksvertegenwoordiging.
In zou zeggen: sla de link op bij je Favorieten, of voeg de database toe aan je eigen lijst van veelgebruikte bestanden in de Digitale Bibliotheek.
Tenslotte (met dank aan UB-collega Mariette van Selm), zie voor vier korte demo's over het zoeken naar Kamerstukken (waarvan een over Statengeneraaldigitaal en een over OpMaat):